5G Nedir? 5G Teknolojisi Neler Getirecek?

5G Nedir? 5G Teknolojisi (Fifth Generation Technology) 4G’den hangi yönleriyle ayrılmaktadır. Yazımda biraz bunlara bakalım istiyorum.

5G Hakkında

5G, kablosuz bağlantıya dair ezberlerimizi bozacak türden bir yenilik. En azından iddialar bu yönde. 4G günümüze değin tecrübe edilerek tüm kusurları belirlendi. Tüm hız ve performans test sonuçlarının yanı sıra azımsanmayacak kadar kullanıcı da telefonlarındaki internet hızından tatminkar değil. Bunların neticesinde, uzun süre önce bir sonraki seviyeye geçilmek üzere küresel bir yarışa start verildi. 5G teknolojisinin 2025’e kadar tüm dünyada kullanışta olacağı ve sabit bir hale gelebileceği tahmin edilirken İsveç, Tele2 isimli telekom şirketiyle halka açık şekilde 5G’ye geçen ilk ülke olduğunu duyurdu.

Evet; 4G teknolojisi ilk duyurulduğunda oluşan beklentilerin karşılanmamış olmasını baz alarak, sanıyorum 5G için merakla bekleyen okurlarımız yazının devamına ilgi duyacaktır.

Tele2 Şirketi Genel Müdürü Anders Nilsson, yaptığı yazılı açıklamada başkent Stockholm ile Göterborg ve Malmö kentlerinde 5G baz istasyonlarının aktif hale getirildiğini duyurdu. Haziran ayında, yeni nesil telefonları bulunan müşterilerinin 5G hizmetinden ekstra ücret ödemeden yararlanmaya başlayacağının altını çizen Nilsson, ”Şu anki telefonların bir çoğu 5G teknolojisine uygun değil; uygun olanlardan Samsung’un Galaxy S20 serisiyle satışlarımız başlayacak” dedi. Daha önce İsveç’teki ilk 4G ağını kullanıma sunan operatör olduklarını da belirten Nilsson, ”On yıl sonra İsveç’in ilk 5G ağını küresel standartlara uygun olarak geliştirerek kullanıma sunan yine biz olduk” ifadesini kullandı.

Gelelim konu hakkındaki ayrıntı ve öngörülere:

5G Hızı Nasıl?

Halihazırda kullanmakta olduğumuz 4G teknolojisinde ulaşabildiğimiz maksimum hız 10 mbit ila 100 mbit arasında. 100 mbit seviyesine çıkabilen ve dünyanın en hızlı internet hızına sahip olan Singapur’a kıyasla, ülkemizde standart hız ancak 10 mbit’lik sınırda. Demek oluyor ki bizim 10 katımız bir hıza rahatlıkla erişebilen ülkeler mevcut. 5G’de geriye dönük uyumluluğun (4G, 3G) mümkün oluşu kullanıcıları da ciddi anlamda rahatlatacak gibi duruyor.

5G Nedir? Megabit Nedir?

1 Megabit saniyede 1.25 Megabayt indirme demek. 1 Gigabayt bir dosyayı yaklaşık 14 dakikada indirebildiğiniz anlamına geliyor. Bugün HD kalitedeki orta metrajlı bir filmi indirmek için bile en az 1.5 saatin geçmesi gerekiyor.

5G ise bize ne sağlayacak biliyor musunuz? Mevcuttaki hızın 10 ila 100 katı, yani 1 gigabit ila 100 gigabit! Bu durumda minimum 1 gigabitlik bağlantı hızınız olduğunu varsayarsak, 1 gigabaytlık bir dosyayı indirmeniz hemen hemen 8 saniye sürecek. Bu gibi teknolojik yeniliklere hızlı bir şekilde adapte olabilmek için öncelikle kullandığımız cihazların optimal teknik düzeye getirilmesi gerekli. Ayrıca yaşanılan bölgenin fiziki koşulları ve altyapısı da söz konusu projede vadedilen internet hızına çıkılıp çıkılamayacağını belirleyen etmenlerden.

Oyun Tutkunlarına Müjde!

Youtube üzerinde 5G teknolojisini test eden Linus Tech Tips isimli kanalda, bu hız sayesinde Call of Duty Black Ops oyununun 8.1 gigabaytlık bir dosyasını yaklaşık 19 gigabit internet hızı ile saniyeler içerisinde indirebildiler. Ayrıca artık 2160p videoları takılmadan izleyebiliyor olacağız. Her türlü dosyayı anında paylaşabileceğiz, 5G’nin biz kullanıcılara vadettiği tam da bu.

Sürüş güvenliği açısından 5G

Yapılan çalışmaların ışığında, 5G internet hız konusunda oldukça iddialı olduğu gibi farklı sektörlerde de aktif şekilde kullanılabileceğinin sinyallerini şimdiden veriyor.

Gerek trafik kazalarının gerekse de trafik sıkışıklığının dolaylı yoldan önlenebilmesi adına 5G’ye şimdiden büyük bir görev düşüyor. Sürücüsüz otomobiller şu anki halleriyle iyi görünseler de aslında 200 ms’lik (milisaniye) bir gecikme mevcut. Bu nedenle tam olarak güvenilirler demek hata olur. Yaşanan belirli kazalar da bu görüşü destekler nitelikte. Şu anda kullandığımız mobil internet bağlantısının gecikme oranı 100 ila 200 milisaniye. Yani oldukça hızlı, özellikle de normal bir insanın herhangi bir olaya 300 milisaniye gecikme ile tepki verdiği düşünülürse.

Ancak bu yeni teknolojik gelişme hayatlarımıza entegre olduğunda, tepki süresi 1 ms’ye indirgenecek. Sürücüsüz otomobiller; trafik ışıkları, tabelalar ve diğer otomobiller ile sürekli ve gerçek zamanlı iletişim halinde olacaklar. Madem ki bir insanın 300 ms’lik tepki süresinin çokça kazaya sebep olduğunu biliyoruz, o halde belki ileride yolları sürücüsüz otomobillere bırakıp hiçbir kaza yaşanmamasını sağlayabiliriz.

5G Neleri Değiştiriyor?

Uzaktan Ameliyat

8 Ocak 2019’da ilk kez, Çinli bir cerrah 50 kilometre uzaktaki bir laboratuar içerisinde bulunan hayvanın karaciğer ameliyatını başarıyla gerçekleştirdi. İleride ciddi veya acil durum olduğunda uzaktaki bir doktorun ameliyat yapması oldukça mümkün bir olasılık gibi görünüyor.

Artırılmış Gerçeklik

Yeni yapılacak bir projenin sahipleri 5G teknolojisi sayesinde arz ettikleri evi artırılmış gerçeklik ile müşterilere tanıtabilir. Müşteriler sanal gerçeklik gözlüğünü takıp evde bir tura çıkabilir. Ya da örneğin bu teknolojiyle birlikte sanal mağazalar başka bir boyuta taşınabilir. Belki de önümüzdeki senelerde online olarak beğendiğimiz bir ürünü VR gözlükler ve artırılmış gerçeklik sayesinde üzerimizde deneyebilir ve tüm renk seçeneklerini görebiliriz, kim bilir.

Eğitimde VR Teknolojisi

Kurtuluş Savaşı gibi önemli tarihsel olayların öğreniminde VR gözlükleri takıp savaşa dahil olduğunuzu bir düşünün. Coğrafya dersinde Everest’e tırmanmak ya da ingilizce dersinde İngiltere’de bir kahve dükkanında sanal arkadaşlar ile sohbet ederek pratik yapmak mümkün olabilecek.

Türkiye’de 5G ne durumda?

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bu gelişmiş teknolojinin hayatımıza hangi yenilikleri dahil edeceği merak konusu. Geçtiğimiz günlerde Türk Telekom, 5G’nin tam olarak ne olduğunu, nasıl bir teknolojik altyapıya sahip olduğunu, hangi sektörleri ne düzeyde etkileyeceğini “5G Beyaz Kitap” isimli bir çalışmayla duyurdu. Kitap sayesinde konuya dair merak edilen pek çok soruya açıklık getirmek amaçlandı. Türk Telekom adına açıklama yapan Strateji ve Planlama Müdür Yardımcısı Fırat Yaman, 5G’nin çoğalan iletişim ihtiyaçlarına tatmin edici düzeyde cevap verecek bir teknoloji olduğunu vurguladı. 2020 sonrasında başlanarak 5G’nin kademe kademe büyüyüp gelişeceğini, gelişim sürecinin 3G ve 4G’ye kıyasla daha yavaş gerçekleşeceğini de ekledi.

Sözün özü, önümüzdeki yıllarda şu an kullandığımız internet tıpkı 90’larda kullandığımız çevirmeli bağlantı kadar ilkel görünecek gözümüze. Her yeni gelişmede tekrar tekrar söylediğimiz gibi, ‘eskiden nasıl da yaşıyormuşuz’ diyeceğimize inanmaktayım.